Kennis en introductie bij de who-is-who die jouw loopbaan kunnen maken of breken, krijg je in de huidige maatschappij niet met de paplepel ingegoten. Je bent zelf aan zet om een netwerk op te bouwen van betrouwbare en aangename relaties waarmee je iets gedaan kunt krijgen. In de context van het organiseren van zakelijke evenementen is een vertrouwd netwerk een fundament voor langdurig succes. Daarom is netwerken voor iedereen die werkzaam is in de MICE-branche een nuttige vaardigheid en vaak zelfs een must.
Tekst: Monica Rijpma
Struikelblok
Er is veel geschreven over de kunst van het netwerken maar de essentie is eenduidig; netwerken is het opbouwen en onderhouden van contacten met personen en organisaties, met het doel kennis uit te wisselen voor een samenwerking. Het uitgangspunt van zakendoen is menselijke interactie. Voor veel mensen is dit het eerste struikelblok. Hoe treed je in contact met iemand die je nog niet kent? Institutioneel contact met vreemden is makkelijker omdat de regels voor de uitwisseling duidelijk zijn. Maar hoe verhoud je je als mens tot elkaar? Administratieve banen ver-langen in eerste instantie weinig van de menselijke interactie. Je belt of stuurt een ter zake doende email. Dat kan kort en krachtig, met een formulier of een paar simpele vragen. De wetten van vraag en aanbod spelen de belangrijkste rol. Het is begrijpelijk dat er zoveel is te doen over AI. De mens hoeft dan bij de interactie niet meer in beeld te komen. Netwerken is dan alleen nog nuttig voor een kleine clubje leidinggevenden of mensen met een vertegenwoordigende functie.
In mijn opinie is dit een pad van ontkenning van het uitgangspunt van zakendoen. Mens zijn, en alles dat eruit voortvloeit, gaat mijns inziens om interactie. De sofisticatie van de menselijke interactie is onvergelijkbaar met al het andere in de biologie. Ik denk dat de drang om de aarde te verkennen niet voortkwam uit zelfbehoud, maar uit de menselijke behoefte met elkaar iets uit te wisselen. Als die interactie gebeurt op voet van gelijkwaardigheid, heb je de win/win basis voor een langdurige groei. Volgens mij is de hele menselijke beschaving hierop gebaseerd. Deze filosofische uitweiding is vooral bedoeld voor wie twijfelt aan zijn/haar netwerkvaardigheid. Netwerken kun je leren en de oefening is meer dan de moeite waard voor iedereen die ambieert om het leven te verrijken met een grotere kring dan alleen de mensen die toevallig op je pad zijn gekomen.
Waar begin je?
Er zijn twee manieren om te beginnen; online of offline. Daarbij zijn er grote verschillen in de manier waarop de menselijke interactie plaatsvindt. Bij live netwerkevenementen is er sprake van directe persoonlijke interactie. Het is makkelijk om ook de non-verbale signalen op te pikken en direct een 'klik' te voelen. Online netwerken kan beginnen met een beetje speurwerk en vraagt minder van de communicatie. Als je denkt je daardoor minder bloot te geven, verlies je uit het oog dat wat er online gebeurt, online blijft en nog lang daarna kan worden geanalyseerd. Kortom, on- of offline, je moet open staan en uit je comfortzone durven stappen. Mijn advies is om direct beide vormen van netwerken met elkaar te verbinden. Kijk bij je (nieuwe) werkomgeving welke netwerkmomenten er al bestaan. Laat je zien bij vergaderingen, trainingen en personeelsevenementen. Doe daarnaast je huiswerk en zoek op internet naar de 'distributiekanalen' die passen bij jouw branche. Dat laatste is voor zzp'ers en founders de eerste stap.
Distributiekanalen binnen de MICE-branche
De zakelijke evenementenindustrie is vrij jong. In de tijd van de typemachine waren het de secretaresses die de verantwoordelijkheid kregen om de vergadering, training, presentatie of afspraken van hun baas te organiseren. De secretaresse maakte plaats voor de personal assistent (PA). Verschillende afdelingen binnen een bedrijf kregen afdelingshoofden elk met hun PA. Zij organiseren voor hun specifieke afdeling, zoals marketing, human resources, inkoop of ontwikkeling, de evenementen. Al die groepen hebben verenigingen waarbij je je als nieuwkomer kunt aansluiten. Vaak is er een goedkoop NextGen-lidmaatschap bij deze associaties. Er zijn online- en offline netwerkevenementen.
De vakbladen en vakbeurzen vormen samen met deze vakverenigingen als het ware het eerste distributiekanaal voor kennis over de branche. Online kun je beginnen met de research, je kunt je aansluiten bij één of meer vakverenigingen, vakbladen lezen en vakbeurzen bezoe-ken. Dit is een goede eerste stap. Daarna kun je bij live of online netwerkevenementen je eerste contacten te leggen.
Online netwerken
Online netwerken krijgt een steeds belangrijkere rol omdat telefonisch of per email in contact treden met een onbekende moeilijker is, nu overal de voicemail als gatekeeper roet in het eten gooit. Krijg maar eens iemand te spreken of antwoord op jouw email aan een onbekende, die tussen honderden prioriteiten verzand raakt.
Sommige mensen kiezen ervoor hun professionele netwerk en sociale net-werk te scheiden. Daar valt iets voor te zeggen, vooral als je iemand bent die ervoor kiest een deel van je persoonlijkheid buiten de werksfeer te houden. Daar staat tegenover dat, juist nu, veel mensen zoeken naar een werkplek waar ze hun opvattingen, smaak of geaardheid niet hoeven te verbergen. De werk-privébalans helt naar de kant van privé; wie we zijn, wat we voelen en belangrijk vinden, is ook op de werkplek van belang. Met de opkomst van internetplatforms zoals LinkedIn, Instagram en Facebook kunnen we elkaar googelen en al deze platforms hebben bovendien dezelfde functionaliteiten. Dit zijn twee aspecten waardoor de grens tussen het maatschappelijke en het zakelijke netwerk vervaagt. Het is belangrijk te beseffen dat jouw wens om werk en privé te scheiden eigenlijk alleen nog mogelijk is als je privé niet online gaat of als je jouw online privé-profiel verbergt achter een andere identiteit.
Hiermee belanden we bij een essentieel deel van online netwerken: jouw profiel. Een goed profiel aanmaken is de eerste stap. Dit profiel regelmatig herzien is even belangrijk. Als nieuwkomer bij een bedrijf, als founder of zzp'er, in alle gevallen is jouw profiel het beeld dat de buitenwereld ziet van jouw persoonlijke groei. Een goed verhaal wordt steeds belangrijker. Een goede teamplayer, hardwerkend, of dynamisch, zegt weinig. Een persoonlijke beschrijving van je pad en wat jou motiveert, geeft de ander meer inzicht in de kansen op een goede samenwerking. Daarnaast is een pakkende 'elevator pitch' even belangrijk. Pin in zo weinig mogelijk woorden de essentie van wat je aanbiedt vast.
Er zijn talloze boeken over de etiquette van (online) netwerken. Daarnaast kun je bij instanties zoals KVK of via trai-ningen van bijvoorbeeld LinkedIn tips verzamelen waaruit je kiest wat bij jouw past. Sinds de pandemie is beeldschermbellen ingeburgerd, maar dat is ongeschikt voor één op één netwerken met iemand die je nog niet goed kent. Online netwerkevenementen zijn hiervoor wel een goed moment. Vakverenigingen, experts, bloggers en vloggers bieden netwerkmomenten tijdens online lezingen en debatten. Zelfs congressen en beurzen hebben tegenwoordig vaak een online optie waarbij je met andere 'bezoekers' in een streamingsessie zit. Dat kunnen bronnen zijn voor potentiële nieuwe contacten. In mijn ervaring is online- en offline netwerken met elkaar verbinden de meest effectieve manier om een netwerk op te bouwen. In de oceaan van vluchtige contacten zijn er maar een paar passerende schepen die de aandacht vangen en vasthouden. Hoe zorg je dat je opvalt? Denk daarover na. Zelf heb ik jarenlang baat gehad bij de gewoonte een ontmoeting op te volgen met een ansichtkaart. Zelfs nu nog krijg ik te horen dat iemand zich die ansichtkaart herinnert.
De oogst
We hebben nog niet gesproken over het oogsten, namelijk die reële samenwerking. Hiervoor kom ik terug bij mijn overtuiging dat de menselijke behoefte aan uitwisseling ook bij zakelijke contacten de doorslag geeft. De markt waar vraag en aanbod allesbepalend zijn, is een fictief begrip. Hooguit tijdens een Taylor Swift-concert kunnen de aan-bieders van hotelkamers doen wat ze willen, maar langdurig succes gaat hand in hand met een samenwerking waarop je kunt vertrouwen. Dat staat of valt bij goede afspraken en elkaar de business gunnen.
In een notendop samengevat is netwerken het maken en onderhouden van contacten met het doel samen te werken, maar als je de kunst van het netwerken goed verstaat, kan het een levenslange verrijking van jouw perspectief zijn.