Ik ga op reis en neem mee niks. Dat kun je je bijna niet voorstellen, toch? Op reis gaan zonder iets mee te nemen. Toch was dat voor de kandidaten van het RTL 4-programma Expeditie Robinson werkelijkheid. Slechts een rugzak gevuld met de hoogstnoodzakelijke attributen namen zij in de zomer van 2022 mee naar de onbewoonde eilanden van Maleisië. Een sociaal experiment in de vorm van een televisieformat waarbij het de bedoeling is dat je 35 dagen lang overleeft op een onbewoond eiland. Met een beperkte voorraad bloem en rijst en een vuursteen om een kampvuurtje te starten, moeten de kandidaten in korte tijd een team vormen met mensen die ze daarvoor nog niet kenden.
Drie teams zijn het: kamp Noord, kamp Zuid en kamp West. Er moeten droge slaapplaatsen worden gebouwd. Er moet eten in de natuur worden gezocht. Wat zich vaak beperkt tot cassavewortels en bananen, afgewisseld door een enkele ananas of kokosnoten. En na de nodige inspanningen ook nog wel eens een visje uit zee. Door het uitvoeren van pittige spellen - de proeven - wordt regelmatig bepaald wie de slimste of sterkste is. Die persoon hoeft dan niet bang te zijn om uit het team te worden gestemd tijdens de zogeheten Eilandraad. Maar wie van je teamgenoten stem je er dan wel uit? Die vraag leidt - zeker naarmate het programma vordert - tot vaak duivelse dilemma's. De zorgvuldig opgebouwde band met een mede-kandidaat wordt dan danig onder druk gezet door de wens van een meerderheid om juist jouw maatje eruit te stemmen. En wat doe je dan? Ga je mee in het plan van de meerderheid of trek je een eigen plan? Ga je dan zelf medestanders zoeken om juist de bedenker van het oorspronkelijke plan uit de competitie te knikkeren? En hoe wordt er dan naar jou gekeken? Moet je de sterkste zijn? Of toch de slimste?
Om dit proces van vertrouwen en verraad nog een beetje te voeden, zorgt de productie van het programma ervoor dat de teams zo nu en dan worden gehusseld. Wat je dan ziet is bijzonder - en goed beschouwd eigenlijk ook weer niet. De deelnemers die eerder bij elkaar in een team zaten, zoeken elkaar op en sluiten de nieuwkomers in 'hun' team meteen zoveel mogelijk uit. Schept het dan echt zo'n band wanneer je - ook al is het kort - met elkaar in hetzelfde team hebt gezeten? Een band die er als vanzelf voor zorgt dat anderen minder welkom zijn? Waar komt dat vandaan? En hoe houd je die gedachte zolang mogelijk onzichtbaar voor de anderen? Dat kan dus niet.
Ik ga op reis en neem mee mijzelf. En met mijzelf neem ik mijn non-verbale gedrag mee. Gedrag dat de boodschap eerder vertelt dan mijn gesproken boodschap. Een wijsheid die ik leerde van een van de Robinsons van dit seizoen: Harry Piekema. Hoe goed je ook je best doet om de verborgen agenda verborgen te houden, het komt bovendrijven door de lichaamstaal die je onbewust uitstraalt. Die niet-congruente boodschap knaagt aan ieders vertrouwen. Het verkleint de kans om te winnen, blijkt elk seizoen opnieuw. De kunst is dus om jouw non-verbale en verbale boodschap congruent te laten zijn. Niet sterk, niet slim, maar zo natuurlijk mogelijk aanpassen. Het bracht weerman Dennis Wilt uiteindelijk de overwinning.
Stel, je gaat op reis, wat neem jij mee?.
Daniel Seesink (Bewust Zoo) is naast spreker over apengedrag binnen managementteams ook maker van de podcast Over Vertrouwen Gesproken. Dit jaar lanceert hij de podcast '20 minuten voor aap', waarin hij managers en directeuren een gedragsspiegel zal voorhouden. Wie durft? Neem contact op via daniel@bewustzoo.nl.
.gif)
website | facebook | linkedin